امروزه برای راه اندازی یک کسب و کار شما نیاز دارید تا از یکسری چارچوب ها استفاده کنید تا در دنیای پر پرمشغله به مشکل برنخورید و یا ریسک های آتی خود را کاهش دهید. این که بخواهیم بگوییم کسب و کار بدون ریسک باشد حرفی دروغ است ولی می توان این ریسک ها را مدیریت کرد. اما راه اندازی کسب و کار فقط مدیریت ریسک نیست، بلکه باید هزینه، کارمند ، اهداف و … را نیز مدیریت کرد. برای این منظور از چارجوب ها یا فریمورک ها استفاده می شود. پس قبل از اینکه به معرفی ۸ فریمورک کاربردی برای کسب و کار بپردازم بهتر است چند خطی راجع به فریمورک صحبت کنم.
فریم ورک چیست؟
فریم ورک Framework به زبان فارسی یعنی «چارچوب» و به زبان فارسی‌تر یعنی دربرگیرنده و محصور کننده‌ای که ساختاری را نگه داشته یا حفظ می‌کند. چارچوب خلاصه و معرب شده‌ی عبارت «چهار‌چوب» است. بدون تحقیق هم می‌توان فهمید که این عبارت از دنیای معماری به نرم‌افزار و بعضا مدیریت راه‌یافته است. شناخت این پیشینه کمک می‌کند که هنگام شنیدن فریم ورک به یک مفهوم فکر کنید تا ابزار یا روندی خاص. همین‌طور که با شنیدن عبارت «چارچوب» بسته به این که گوینده یا نویسنده آن را به چه موضوعی سنجاق کرده، می‌توانید به هرچیز کلی فکر کنید مثل چارچوب قرارداد، چارچوب مدیریت یا چارچوب در منزل!
مدل کسب‌وکار ، چارچوبی برای یافتن راهی نظام‌مند برای پیدا کردن ارزش بلندمدت برای یک سازمان و در عین حال ارائه ارزش به مشتریان و جذب ارزش از طریق استراتژی‌های کسب درآمد است. مدل کسب و کار ، چارچوبی جامع برای درک، طراحی و آزمایش مفروضات کسب و کار شما در بازار است.
در کسب و کار نیز به یکسری قاعده و راهنما که به شما در مسیر و اهدافتان کمک می کند فریمورک گویند.
چارچوب مدل کسب و کار فناوری VTDF
یک مدل کسب و کار فناوری از چهار جزء اصلی تشکیل شده است:
- مدل ارزش (ارزش پیشنهادی، ماموریت، چشم انداز)،
- مدل فناوری (مدیریت تحقیق و توسعه)،
- مدل توزیع (ساختار سازمانی فروش و بازاریابی)،
- و مدل مالی (مدل سازی درآمد، ساختار هزینه، سودآوری و تولید/مدیریت وجه نقد).
این عناصر در کنار هم می توانند به عنوان پایه ای برای ایجاد یک مدل کسب و کار فناوری جامد عمل کنند.
بوم کسب و کار
این مدل شاید یکی از معروف ترین فریمورک ها در ایران باشد و کمتر کسی را دیدم که در ایران اقدام به راه اندازی کسب و کار کرده باشد و حداقل یکبار با این فریمورک سرو کله نزده باشد. مدل کسب و کار بوم مدل کسب و کار چارچوبی است که توسط الکساندر اوستروالدر و ایو پیگنور در نسل مدل کسب و کار پیشنهاد شده است که طراحی مدل‌های کسب‌وکار را از طریق نه بلوک ساختمانی شامل: شرکای کلیدی، فعالیت‌های کلیدی، ارزش‌های پیشنهادی، روابط با مشتری، بخش‌های مشتری، منابع، کانال ها، ساختار هزینه و جریان های درآمد.
بوم استارتاپ ناب
The lean startup canva اقتباسی توسط Ash Maurya از بوم مدل کسب‌وکار اثر Alexander Osterwalder است که لایه‌ای را اضافه می‌کند که بر مشکلات، راه‌حل‌ها، معیارهای کلیدی، مبتنی بر مزیت ناعادلانه و یک ارزش پیشنهادی منحصربه‌فرد تمرکز دارد. بنابراین، شروع از تسلط بر مشکل به جای راه حل است.
بوم Blitzscaling
بوم مدل کسب و کار Blitzscaling مدلی مبتنی بر مفهوم Blitzscaling است که فرآیند خاصی از رشد عظیم در شرایط عدم قطعیت است و سرعت را بر کارایی اولویت می دهد و بر تسلط بر بازار برای ایجاد اولین مزیت مقیاس پذیر در سناریوی عدم قطعیت بهره می برد.
چرخ مدل کسب و کار
چرخ مدل کسب و کار یک رویکرد ساختاریافته برای تعریف یک مدل کسب و کار ارائه می دهد. هر چرخ مدل به سه جزء اصلی تقسیم می شود: ارائه، کسب درآمد و پایداری. هر جزء به نوبه خود در مجموع به هشت حوزه کمک می کند که یک مدل کسب و کار ایده آل را تشکیل می دهند.
چارچوب نوآوری مدل کسب و کار
مدل کسب و کار نوآوری در مورد افزایش موفقیت یک سازمان با محصولات و فناوری های موجود از طریق ایجاد یک پیشنهاد ارزش قانع کننده ( ارزش پیشنهادی ) است که می تواند یک مدل کسب و کار جدید را برای افزایش مقیاس مشتریان و در پی آن مزیت رقابتی پایدار ایجاد کند. و همه چیز با تسلط بر مشتریان کلیدی شروع می شود.
تجزیه و تحلیل مدل کسب و کار 3C
The 3C Analysis Business Model توسط Kenichi Ohmae استراتژیست تجاری ژاپنی ایجاد شد. مدل 3C یک ابزار بازاریابی است که بر مشتریان، رقبا و شرکت تمرکز دارد. در نقطه تلاقی این سه متغیر، یک استراتژی بازاریابی موثر برای به دست آوردن مزیت رقابتی بالقوه و ایجاد یک شرکت پایدار قرار دارد.
من در این نوشتار تنها به معرفی جزیی هر یک پرداختم و در مقالات بعدی هر یک را جداگانه مورد بررسی قرار می دهم. و در نهایت سعی می کنم در یک وبینار ( احتمالا اردیبهشت ۱۴۰۱ ) نیز به بررسی چند کسب و کار بر اساس هر یک از این مدل ها بپردازم.
