مدل کسب و کار دیجیتال چیست؟

مدل کسب و کار دیجیتال شکلی از ایجاد ارزش بر اساس توسعه مزایای مشتری با استفاده از فناوری های دیجیتال است. هدف راه حل دیجیتال ایجاد مزیت قابل توجهی است که مشتریان مایل به پرداخت برای آن هستند.

توسعه مدل‌های کسب‌وکار دیجیتال یک وظیفه مهم برای شرکت‌هایی است که با دیجیتالی شدن و اختلال دیجیتال مواجه هستند. توسعه صرف یک مدل کسب و کار آنالوگ موجود توسط یک جزء دیجیتال (مثلاً سفارش آنلاین کالا از یک خرده فروش ثابت) یک مرحله مقدماتی است، اما یک مدل کسب و کار دیجیتال مستقل نیست.

ویژگی های مدل های کسب و کار دیجیتال

مدل‌های کسب‌وکار دیجیتال ویژگی‌های مختلفی دارند که معمولاً چندین مورد به طور همزمان اعمال می‌شوند.

• ارزش افزوده ایجاد شده بدون استفاده از فناوری های دیجیتال امکان پذیر نخواهد بود. آمازون، اوبر و Airbnb شرکت هایی هستند که بدون فناوری های اینترنت هیچ کسب و کاری نخواهند داشت. آمازون ممکن است امروز یک بازار محلی باشد، Airbnb یک آژانس اتاق در چندین شهر و اوبر یک مرکز تاکسی یا آژانس کارپول.
• مدل کسب و کار با نوآوری کسب و کار دیجیتال مشخص می شود. مدل‌های کسب‌وکار دیجیتال مبتنی بر خدماتی هستند که در بازار جدید هستند.
• جذب و توزیع مشتری بر اساس کانال های دیجیتال است. شرکت‌هایی که مدل‌های کسب‌وکار دیجیتال را توسعه داده و هدایت می‌کنند، بیشتر از فناوری‌های دیجیتال برای دستیابی به مخاطبان بالقوه استفاده می‌کنند. فروش با روندهایی مانند اتوماسیون فروش و نصب اولیه مشخص می شود.
• مشتریان مایلند برای خدمات دیجیتال یا خدمات هزینه بپردازند. بنابراین، مدل‌های کسب‌وکار دیجیتال، یک ارزش منحصربه‌فرد برای مشتری ایجاد می‌کنند که می‌توان از آن درآمدزایی کرد.

تمایل مشتریان به پرداخت و در نتیجه ایجاد ارزش مستقل از ویژگی‌های بارز مدل کسب‌وکار دیجیتال است. خدمات کاملا دیجیتالی، به عنوان مثال. امکان نظارت بر مصرف انرژی از طریق یک اپلیکیشن، پیشنهادهای دیجیتالی است، اما مدل های کسب و کار دیجیتالی نیستند.

انواع مدل های کسب و کار دیجیتال

مدل فریمیوم

مشتریان بخش‌هایی از خدمات دیجیتال (مانند عملکردهای محدود نرم‌افزار) را رایگان دریافت می‌کنند. این امر برای مدیریت فرآیند سوار شدن با کمترین تلاش فروش ممکن است.

مدل Freemium از اصل استانداردسازی شایستگی پیروی می کند: قبلاً فعالیت های پرسنل فشرده مانند فروش با فرآیندهای خودکار کارآمدتر می شد. چالش پیش روی شرکت ها مدیریت موفقیت آمیز ارتقاء از نسخه Freemium به نسخه پولی است.

مدل بازار

مشابه آمازون، یک پلت فرم دیجیتال به عنوان یک بازار واسطه برای محصولات و خدمات عمل می کند: عرضه و تقاضا در کنار هم قرار می گیرند. مدل‌های کسب‌وکار دیجیتالی که از این مدل پیروی می‌کنند، ارزش افزوده خود را از این واقعیت به دست می‌آورند که تعداد زیادی از بازیگران مستقل در بازار فعال هستند و معاملات منظم انجام می‌شود.

مدل بازار می تواند به تنهایی کار کند یا نشان دهنده گسترش پیشنهاد موجود یک شرکت باشد. یک شرکت مدیریت دارایی که به ارائه‌دهندگان خدمات خارجی مانند کارکنان نظافت یا خدمات نانوایی اجازه می‌دهد تا در یک برنامه واسط ادغام شوند، یعنی یک مدل کسب‌وکار دیجیتالی در قالب یک بازار  – البته در این مورد فقط در مقیاس بسیار کوچک.

استفاده به جای خرید

این مدل کسب و کار دیجیتال شکل دیگری از استفاده از یک دارایی (مانند نرم افزار، خودرو یا ماشین) را امکان پذیر می کند. این دیگر تملک نیست، بلکه مصرف یا استفاده از یک دارایی است که پولی می شود. فناوری های دیجیتال اندازه گیری مصرف یا استفاده را ممکن می سازد. به عنوان مثال، در زمینه اشتراک خودرو، هم کرایه و بازگشت و هم کیلومترها یا مایل های طی شده صورتحساب می شود. در مورد ماشین ها می توان پرداخت ها را انجام داد، به عنوان مثال، با توجه به زمان کارکرد، تعداد واحدهای تولید شده یا سایر داده های بازیابی شده از ماشین.

بنابراین مدل‌های کسب‌وکار دیجیتال مبتنی بر اصل «استفاده به‌جای خرید» می‌توانند به شرکت‌ها کمک کنند تا به گروه‌های هدف جدید (مثلاً کسانی که تاکنون تمایلی به سرمایه‌گذاری نداشته‌اند) دست یابند یا رقابتی باقی بمانند و قبل از رقبای بالقوه، یک مدل کسب‌وکار دیجیتالی جذاب را به مشتریان ارائه دهند.

توسعه یک مدل کسب و کار دیجیتال

هنگام توسعه یک مدل کسب و کار دیجیتالی باید به تعدادی سوال پاسخ داد. این سوالات به عنوان بخشی از یک فرآیند نوآوری در مدیریت نوآوری مورد بحث قرار می گیرند که اغلب از روش هایی مانند نوآوری باز استفاده می کنند. تمرکز بر مزایای آینده مشتری است.

این با استفاده از مثال مسواک و دریل ( که در صنعت از خانواده ماشین های حفاری محسوب می شود) توضیح داده خواهد شد. منفعت مشتری در اختیار داشتن مسواک نیست، بلکه دندان های تمیز و سالم است. همچنین، داشتن ماشین حفاری منفعت مشتری نیست، سوراخ است. اگر امکان فروش سوراخ های دیوار به صورت دیجیتالی وجود داشته باشد، این مدل کسب و کار دیجیتالی مطمئنا رقیبی قوی برای تولیدکنندگان مته خواهد بود.

بنابراین توسعه مدل‌های کسب‌وکار دیجیتال با تحلیل عمیق نقش آینده یک شرکت در بازار آغاز می‌شود:

• مشکل واقعی پشت خرید محصولات موجود چیست؟
• محصولات و خدمات موجود شما کجا این مشکلات را به خوبی حل می کند؟
• کجا مشکلاتی وجود دارد که هنوز حل نشده است؟
• یک محصول در کدام حوزه ها احتمالاً مشکلات جدیدی ایجاد می کند که هنوز حل نشده اند؟
• مشتریان در توسعه مدل های کسب و کار دیجیتالی خود با چه مشکلات و چالش هایی روبرو هستند؟
• مشتریان در آینده با چه مشکلات و چالش هایی مواجه خواهند شد؟

مدل های کسب و کار دیجیتال برای یک شرکت مهندسی مکانیک

این با مثالی از یک شرکت مهندسی مکانیک نشان داده شده است. تا کنون، این ماشین‌ها به شرکت‌ها کمک کرده‌اند تا محصولاتی با کارایی بالا تولید کنند. با این حال، مشکلات گسترده در ارتباط با استفاده از دستگاه حل نشد:

• نوسانات در سفارشات: شرکت باید با نوسانات در سفارشات مقابله کند. گاهی اوقات ماشین‌ها با ظرفیت کامل کار نمی‌کنند، در مواقع دیگر ظرفیت تولید باید افزایش یابد. با اتصال ماشین‌ها و توسعه یک بازار، سازنده ماشین می‌تواند خدمات اضافی ارزشمندی را ارائه دهد: صورت‌حساب مبتنی بر استفاده (استفاده به جای خرید) یا دلالی ظرفیت‌های تولید (“مدل بازار”) می‌تواند مبنایی برای مدل‌های تجاری دیجیتال موفق باشد.
• آموزش کارکنان: نظارت بر دستگاه نیاز به آموزش دقیق دارد که پرهزینه و زمان بر است. تیم های متخصص باید در هر شیفت کاری در محل حضور داشته باشند تا دستگاه را زیر نظر بگیرند. پیام های خطا باید در سایت شناسایی و تصحیح شوند. این امر مستلزم برنامه ریزی دقیق نوبت کاری است تا اطمینان حاصل شود که کارکنان واجد شرایط در تمام ساعات شبانه روز در دسترس هستند. سازنده ماشین می‌تواند مدل‌های کسب‌وکار دیجیتال را به عنوان راه‌حل در اینجا توسعه دهد: به عنوان مثال یک آکادمی آنلاین برای آموزش بهبودیافته یا یک مرکز خدمات 24 ساعته با تکنسین‌های شبکه‌ای که بر عملکرد ماشین‌ها در سراسر جهان نظارت می‌کنند و در صورت لزوم از طریق کنفرانس‌های وب روشن می‌شوند.
• کمبود کارگران ماهر: در آینده، مشتریان سازنده ماشین‌ها در یافتن پرسنل واجد شرایط برای راه‌اندازی و نگهداری ماشین‌ها با مشکلات بیشتری مواجه خواهند شد. برای شرکت مهندسی مکانیک، این به آنها این فرصت را می دهد تا آکادمی آنلاین خود را در سراسر جهان تأسیس کنند و مدارک خود را به عنوان یک مدل کسب و کار دیجیتال ارائه دهند.

بنابراین توسعه مدل‌های کسب‌وکار دیجیتال در ابتدا مبتنی بر تجزیه و تحلیل فشرده مشکلات فعلی و آینده مشتریان است. مرحله دوم تجزیه و تحلیل فناوری است: فهرستی از امکانات فناورانه برای حل نیازهای شناسایی شده مشتری با کمک فناوری های دیجیتال.