آرکتایپ چیست و توضیح هر آرکتایپ

[su_list icon=”icon: angle-double-left” icon_color=”#4c0af0″]

• آرکتایپ برند جادوگر، رؤیاها را به حقیقت تبدیل می‌کند
• آرکتایپ برند دانشمند، همیشه در جست‌و‌جوی حقیقت است
• آرکتایپ برند بی‌گناه، فقط می‌خواهد شاد باشد
• آرکتایپ برند متمرد، می‌خواهد انقلاب به‌پا کند
• آرکتایپ برند دلقک، در لحظه زندگی می‌کند
• آرکتایپ برند عاشق، می‌خواهد شما را از آنِ خود کند
• آرکتایپ برند ماجراجو، آزادی می‌خواهد
• آرکتایپ برند حاکم، قدرت مطلق می‌خواهد
• آرکتایپ برند پرستار، می‌خواهد از شما پرستاری کند
• آرکتایپ برند قهرمان می‌خواهد خودش را اثبات کند
• آرکتایپ برند یک آدم عادی، حس تعلق داشتن را دوست دارد
• آرکتایپ برند ابداع‌کننده، در جست‌وجوی کمال است

[/su_list]

همه‌ی ما می‌خواهیم دنباله‌رو و طرفدار داشته باشیم. در کسب‌وکار مدام به‌دنبال پیدا کردن یک برنامه‌ی بازاریابی جادویی هستیم که مخاطبان را به سمت ما جذب و محصولات ما را به جزء جدانشدنی زندگی آنها تبدیل کند. چیزی که معمولا از آن غافل می‌شویم این است که جذب مشتری شبیه جذب دوست است؛ اگر نتوانیم خودمان را آن‌گونه که هستیم نشان بدهیم، هیچ‌کس به ما علاقه‌مند نخواهد شد. بنابراین شناخت آرکتایپ برند (کهن‌الگو) خودتان و نحوه‌ی ایجاد رابطه با مشتریان اهمیت زیادی دارد. در این مقاله ۱۲ آرکتایپ برند را توضیح خواهیم داد.

۱. آرکتایپ برند جادوگر، رؤیاها را به حقیقت تبدیل می‌کند

این نوع آرکتایپ برند فقط رؤیاها و خیال‌ها را به واقعیت تبدیل می‌کند و به فکر تولید مسواک‌های بهتر یا کمک به نظافت منزل نیست. آنچه‌ این برندها برای مشتریان خود فراهم می‌کنند، تجربه‌ی باشکوهی است که هیچ‌کس جز آنها از این توانایی برخوردار نیست. آرکتایپ برند «جادوگر» آن‌قدر با اصول جهان سازگار و هماهنگ است که می‌تواند غیرممکن را ممکن بسازد.
دیزنی (Disney) یک جادوگر تمام‌عیار است. این شرکت اساسا یک شرکت رسانه‌ای است، اما مانند هیچ‌یک از رقبای خود عمل نکرده است. چیزی که دیزنی خلق می‌کند یک تجربه‌ی دگرگون‌شونده است. دیزنی به‌خاطر شکوه چشم‌اندازش جایگاه خاصی را به خود اختصاص داده است. آیا برند دیگری جز دیزنی قادر بود یک قلمروی جادویی یا یک دیزنی‌لَند بسازد؟

۲. آرکتایپ برند دانشمند، همیشه در جست‌و‌جوی حقیقت است

کلید موفقیت از دید دانشمند، عقل و دانش است و تمام چیزهای دیگر در مقایسه با طلب علم ثانویه هستند. دانشمند، آرکتایپ برند گرم و صمیمانه‌ای به‌نظر نمی‌رسد و مانند دیزنی شما را شیفته‌ی یک دنیای فانتزی نمی‌کند، اما درعوض به‌واسطه‌ی نشان دادن استعداد و زیرکی‌اش از احترام دیگران برخوردار است.
آرکتایپ برند دانشگاه هاروارد «دانشمند» است. این دانشگاه یکی از معتبرترین دانشگاه‌های جهان است که به فهرست درخشان فارغ‌التحصیلان خود افتخار می‌کند. این فهرست شامل ۸ رئیس‌جمهور آمریکا، ۲۱ برنده‌ی جایزه‌ی نوبل و مارک زاکربرگ است. ماهیت آرکتایپ برند هاروارد «باهوش‌ترین بودن» است.

۳. آرکتایپ برند بی‌گناه، فقط می‌خواهد شاد باشد

جای بی‌گناه در بهشت است. در دنیای یک‌ بی‌گناه همه آزاد، پاکدامن و شاد هستند. یک برند بی‌گناه هرگز با استفاده از تبلیغات، شما را به خرید وادار نمی‌کند و سعی ندارد شما را برای گرفتن این تصمیم متقاعد کند. آرکتایپ برند بی‌گناه شما را با چیزی بسیار قدرتمندتر مسحور می‌کند: نوستالژی.

اُروِل رِدِنباکِر (Orville Redenbacher)، نمونه‌ی بی‌نظیری از آرکتایپ برند بی‌گناه است. برند او فروشنده‌ی یکی از خوراکی‌های لذت‌بخش کودکی یعنی پاپ‌کورن است و نماد خوش‌شانسی آن چهره‌ی خود اوست؛ پدربزرگ خنده‌روی عینکی که همیشه پاپیون می‌زند.

۴. آرکتایپ برند متمرد، می‌خواهد انقلاب به‌پا کند

متمرد از هیچ‌کس نمی‌ترسد. برندهای متمرد بدون درنظرگرفتن وضعیت موجود، زندگی خودشان را کنترل می‌کنند. درحالی‌که برند بی‌گناه یادآور زنگ تفریح دوران دبستان است، آرکتایپ برند متمرد یادآور دورانی است که از دبیرستان فرار می‌کردیم. برپایی برندی شبیه اپل، هدف نهایی یک برند متمرد است. تبلیغات قدیمی iPod را به‌یاد می‌آورید که در آن بازیگرها در عالم خودشان غرق بودند؟ آن تبلیغ تماشاگر را به ملحق شدن به جمع یا کنسرت دعوت نمی‌کرد، بلکه می‌خواست هرکجا که هستید خودتان باشید و هروقت هوس کردید موسیقی بشنوید، از اپل استفاده کنید. اگر فکر می‌کنید اپل از این جایگاه برخوردار نیست، از خودتان این سؤال را بپرسید: آیا وقتی Galaxy S7 به بازار آمد، مردم برای خریدنش ساعت‌ها در صف ایستادند؟

۵. آرکتایپ برند دلقک، در لحظه زندگی می‌کند

دلقک فقط به فکر سرگرمی است. آرکتایپ‌ برند دلقک شاید درمان‌ درد نباشد، اما روز شما را بهتر می‌کند. در جعبه‌ابزار دلقک همیشه شوخ‌طبعی، نادانی یا حتی کم‌عقلی پیدا می‌شود. هدف یک برند دلقک، خنداندن شماست.

Old Spice Man یکی از کمپین‌های تبلیغاتی موردعلاقه‌ی من و نمونه‌ی کامل یک آرکتایپ برند دلقک است. برخی افراد به برندهای بیش‌ازحد مردانه واکنش خوبی نشان می‌دهند و بعضی دیگر نه. Old Spice با شوخی کردن درباره‌ی این برندهای سوپر-مردانه، نظر هر دو گروه را به خود جلب کرده است.

۶. آرکتایپ برند عاشق، می‌خواهد شما را از آنِ خود کند

اشتیاق شدید، لذت و شهوت، واژٰگان کلیدی آدم عاشق هستند. یک آرکتایپ برند عاشق می‌خواهد او را شریک لحظات صمیمی زندگی‌تان کنید. شما برای جشن گرفتن یا تولد عشق زندگی‌تان یا سالگرد ازدواج‌تان به خریدن چه چیزی فکر می‌کنید؟ احتمالا به سراغ یک برند عاشق می‌روید.

به تبلیغات برند شکلات Godiva فکر کنید. آیا این تبلیغ شما را به یاد سلامتی، وضعیت مالی یا آینده‌تان می‌اندازد؟ نه! Godiva شما را فریب می‌دهد و با نشان دادن ظاهر پُرمایه و خامه‌ای خودش شما را به غرق شدن در بزرگ‌ترین لذت دنیا دعوت می‌کند: شکلات.

۷. آرکتایپ برند ماجراجو، آزادی می‌خواهد

یک ماجراجو به تنها چیزی که اهمیت می‌دهد آزادی است. درحالی‌که برندهای دیگر ممکن است در ساخت‌ خانه به شما یاری برسانند، برندهای ماجراجو شما را به بیرون آمدن از خانه دعوت می‌کنند. پس منطقی است که بسیاری از برندهای بیرونی (outdoor) با آرکتایپ برند ماجراجو سازگار باشند.

Subaru یک برند ماجراجوی کلاسیک است که ماشین‌هایش را براساس لوکس بودن یا راحتی‌ آنها نمی‌فروشد، بلکه بر آزادی رانندگی با آن تأکید می‌کند. حتی در بوران؟ بله! سوبارو به شما اجازه می‌دهد بدون درنظر گرفتن شرایط مقصد را انتخاب کنید. به‌عبارت دیگر، سوبارو به شما آزادی می‌دهد.

۸. آرکتایپ برند حاکم، قدرت مطلق می‌خواهد

حاکم، تجمل‌‌پرست و انحصارطلب است. یک برند حاکم شبیه درواز‌ه‌بان است. اگر یک مشتری از برند حاکم خرید کند، حتما باید به طبقه برگزیده‌ای از جامعه تعلق داشته باشد. کیفیت خوب و قیمت زیاد برای یک برند حاکم حیاتی است. جواهرات و وسایل‌نقلیه‌ی گران‌قیمت و لوکس طبیعتا برای آرکتایپ برند حاکم مناسب هستند.

آیا شما مرسدس‌بنز را به‌خاطر رتبه‌اش در تست تصادف یا کیلومترشمار گاز یا آپشن صندلی‌های داغش می‌خرید؟ نه! شما مرسدس‌بنز می‌خرید چون توانایی مالی خرید آن را دارید، درحالی‌که بسیاری از مردم از خرید آن عاجزند. هرکجا ماشین خود را پارک کنید، بدون اینکه حرفی بزنید مردم متوجه وضعیت مالی شما خواهند شد. ارزشی که برای تأیید شدن از سوی مردم به تبلیغ نیاز ندارد، آن چیزی است که یک برند حاکم می‌فروشد.

۹. آرکتایپ برند پرستار، می‌خواهد از شما پرستاری کند

پرستار، خیر‌خواه و نوع‌دوست است. او می‌خواهد در خدمت شما و عزیزان شما باشد. برندهای پرستار گرمابخش و قابل‌اعتماد هستند. وقتی پای فرزندان‌تان به میان می‌آید، می‌توانید به این برندها متکی باشید. بعید است که یک آرکتایپ برند پرستار کمپین تبلیغاتی به راه بیندازد و دست به رقابت بزند. آنها نقطه‌ی مقابل رقابت‌جویان هستند.

به شعار تبلیغاتی Johnson & Johnson دقت کنید: «Johnson & Johnson: A Family Company» هیچ برندی نمی‌تواند تا این اندازه تعهدش را به خانواده‌ها نشان بدهد. شعارهای تبلیغاتی این کمپانی همیشه بر این نکته تأکید دارند که محصولات‌شان در نگهداری از فرزندان‌تان به شما کمک می‌کنند. محصولات چگونه می‌توانند سبب پایه‌ریزی بنیان خانواده‌ها شوند؟ این تفکر، منبع اصلی درآمد آرکتایپ برند پرستار است.

۱۰. آرکتایپ برند قهرمان می‌خواهد خودش را اثبات کند

قهرمان با بهترین بودن، دنیا را به جای بهتری برای زندگی تبدیل می‌کند. یک برند قهرمان نگران پرستاری از شما نیست، بلکه به چالش کشیدن شما برایش مهم است. اگر می‌خواهید از عهده‌ی مشکلات برآیید، به کمک یک قهرمان نیاز دارید.

ارتش نمونه‌ی والایی از آرکتایپ برند قهرمان است. به سربازانی فکر کنید که از هلیکوپترها پایین می‌پرند، دوره‌های آموزشی سخت را پشت سر می‌گذارند و از کشور محافظت می‌کنند. آیا هیچ‌یک از فعالیت‌های آنها به زندگی روزمره‌ی ما شباهت دارد؟ خیر! قرار هم نیست شباهتی داشته باشد. هدف این برندها مجاب کردن شما برای «آری گفتن» و پیوستن به یک برند قهرمان برای رویارویی با خطرات و تهدیدهاست.

۱۱. آرکتایپ برند یک آدم عادی، حس تعلق داشتن را دوست دارد

نه از زرق‌وبرق خبری است و نه از فریبندگی، فقط یک محصول قابل‌اعتماد که کارراه‌انداز باشد؛ این هدف یک برند با آرکتایپِ «آدم عادی» است. این آرکتایپ برند ، بر ارائه‌ی محصولاتی تمرکز می‌کند که می‌توانند بدون خودنمایی، همه را به خود جذب کنند. این سخت‌ترین نوع آرکتایپ برند است، چون باید محصولی داشته باشید که گروه‌های سنی مختلف را جذب کند.

بیشتر افراد به نوشیدن قهوه علاقه دارند. به همین دلیل فولجرز (Folgers)، آرکتایپ برند آدم عادی محسوب می‌شود. فولجرز به خودنمایی و لاف زدن از قهوه‌های باکیفیت و ارگانیک خود نیاز ندارد. پیام تبلیغاتی ساده‌‌‌ی فولجرز گواه این موضوع است: «بهترین قسمت بیدار شدن از خواب، نوشیدن یک فنجان فولجرز است».

۱۲. آرکتایپ برند ابداع‌کننده، در جست‌وجوی کمال است

ابداع‌کننده نگران هزینه‌ی تولید یا سفارشی ساختن نیست. نگرانی او فقط یک چیز است: ساختن یک محصول بی‌عیب‌ونقص. گرچه جادوگر هم بر رؤیا و تخیل تأکید می‌کند، ابداع‌کننده از این نظر متفاوت است که قفل جادوی جهان را باز نمی‌کند تا غیرممکن را ممکن بسازد، بلکه چیزی را خلق می‌کند که عاری از عیب باشد.
Lego یک نمونه‌ی عالی از آرکتایپ برند ابداع‌کننده است. لگو در یکی از محصولاتش معروف‌ترین جاذبه‌های گردش‌گری جهان را با جزئیات خیره‌کننده بازتولید کرد. لگو برای انجام این کار از فناوری‌های پیچیده‌ای استفاده نکرد، بلکه از ساده‌ترین فناوری ممکن خود کمک گرفت: آجرهای لگو. آنها از آجرهای لگو به کمال‌گرایانه‌ترین شکل استفاده کردند؛ این چیزی است که یک ابداع‌کننده به دنبال آن است.

بیشتر کمپانی‌ها تصور می‌کنند به آرکتایپ «آدم عادی» تعلق دارند، اما در ۹۹ درصد موارد اشتباه فکر می‌کنند. شاید پاسخ دادن به این پرسش که چه چیزی برند شما را از باقی برندها متمایز می‌کند و بهترین راه ارتباط مشتریان شما با محصولات‌تان چیست، سخت باشد اما مهم‌ترین عامل برای درک آرکتایپ واقعی برندتان است.